Voor dit postje heb ik diep moeten graven. Dit thema hebben we bestudeerd in ons eerste jaar huisonderwijs. Toen we in juni 2018 op vakantie naar Frankrijk gingen, bezochten we het themapark Vulcania, en hadden we een kleine herhaling ervan. Maar goed, de uitgebreide versie ervan is al zo’n kleine 6 jaar geleden. Om even te schetsen, mijn jongste zat in het derde leerjaar, de oudste in het vijfde (ongeveer 8 en 10 jaar oud).
Lees ook: Wonderlijke Momenten – Onze vakantie in Arfeuilles, Frankrijk
Basismateriaal
Als basismateriaal gebruikte ik een unit study van Homeschoolshare. Het heeft de miniboekjes voor een lapbook te maken, en een uitgewerkt lesplan. Het was één van onze eerste unit studies, in een periode dat we aan het deschoolen (ontscholen) waren. Het onderwerp was volledig op vraag van de kinderen, en we hebben er veel plezier aan gehad.
Boeken
- Ooggetuigen: Vulkanen
- Onze aarde: vulkanen en aardbevingen
- Vulkanen en aardbevingen
- Vulkanen
- Landschappen: vulkanen
- Waanzinnig om te weten: Vurige Vulkanen
Spijtig genoeg zijn veel van deze boeken niet meer nieuw te vinden. Ik haalde de meeste uit de bib en waar ik kon, kocht ik ze tweedehands via bol.com of andere websites.
Ik gebruikte ze niet allemaal als materiaal dat ik met de kinderen verwerkte, maar ze waren wel beschikbaar voor de kinderen om te kunnen lezen in deze periode.
Lesplan
Zoals ik al zei, gebruikte ik de unit study van Homeschoolshare als een beginpunt. We volgden het zeker niet op de voet, maar het gaf mij een klein overzicht over wat zeker belangrijk was om te bestuderen. Hieronder heb ik opgelijst wat we elke dag deden.
Dag 1: Inleiding
Voor we aan het echte werk begonnen, koos ik ervoor om op de eerste dag met een korte inleiding te beginnen. Eerst zagen we twee videos over vulkaanuitbarstingen. Geen uitleg, maar beelden van hoe een uitbarsting te werk ging. Dit zijn de videos die we zagen:
Violent volcanoes van National Geographic
Eruption video: Mount Etna spews lava & ash, lights up night sky
Daarna bespraken we even kort wat ze al wisten over vulkanen en waarover ze graag meer wilden weten. Als laatste kleurden ze een kleurplaat die we zullen gebruiken als voorblad voor het lapbook.
Dag 2: Onze aarde en de bewegende platen
Op dag 2 begon dan ook het echte werk. Voor we ons konden verdiepen in de vulkanen, was het belangrijk om te weten hoe de aarde opgebouwd is. Ik las een hoofdstuk uit één van onze gekozen boeken over de opbouw van de aarde, en een tweede hoofdstuk over de platentektoniek. Na het lezen bespraken we een aantal moeilijke of onbekende woorden:
- aardkorst
- mantel
- kern
- plaattektoniek
- basalt
Deze termen kwamen aan bod in de gelezen hoofdstukken of tijdens mijn extra uitleg. Na de woordenschat maakten we twee miniboekjes (opbouw aarde en de verschillende platen) voor ons lapbook voor dit thema, en deden ze een narration over wat ze vandaag geleerd hadden, eerst mondeling, daarna schriftelijk (voor de oudste).
Dag 3: Anatomie van een vulkaan
We kwamen eindelijk aan de echte vulkanen. We bekeken hoe een vulkaan er van binnen uit ziet. We lazen een hoofdstuk in ons boek en bekeken de tekeningen van het inwendige van een vulkaan in een aantal boeken die we liggen hebben. Ook bespraken we vier verschillende soorten vulkanen. Na het lezen volgde dan weer eerst de woordenschat:
- magma
- sills
- aswolk
- krater
- lavastroom
- dyke
De miniboekjes die we op dag 3 maakten, toonden de binnenkant van de vulkaan en de definitie van elke soort vulkaan. De oudste maakte weer een samenvatting van wat we gezien hadden en tekende ook zelf een doorsnede van een vulkaan.
Dag 4: Actief of niet?
Een vulkaan kan zich in één van drie fasen bevinden: actief, slapend en uitgedoofd. We bespraken wat elke fase betekend en hoe lang ze kunnen duren. Onze woordenschat voor dag 4:
- eruptie
- slapende vulkaan
Het miniboekje van deze dag hielp hen de verschillende fases te definiëren.
Dag 5: Soorten lava
Buiten verschillende soorten vulkanen, bestaan er ook verschillende soorten lava en uitbarstingen. Hier gingen we dieper in op dag 5. Woordenschat:
- lavabom
- pyroclastisch gesteente
- aa-stroom
- vuurgordijn
- pahoehoe-stroom
Het miniboekje van deze dag vergelijkt de aa-stroom met de pahoehoe-stroom. Ook bekeken we een video op SchoolTV over de verschillende soorten lava: http://www.schooltv.nl/video/lava-verschillende-soorten-lava/
Dag 6: Onderzeese vulkanen & tsunami’s
Dag 6 was de favoriet van onze oudste. Dit was het onderwerp waar hij het meest door gefascineerd was: onderzeese vulkanen. We bekeken hoe deze ontstaan, wat black smokers zijn, eilanden ontstaan door onderzeese vulkaanuitbarstingen en ook de mogelijke rampen veroorzaakt door vulkaanuitbarstingen, zoals de tsunami. Woordenschat:
- black smoker
- tsunami
- zeebeving
We maakten twee miniboekjes: één rond black smokers en één rond tsunami’s. Hiervoor deden we ook wat opzoekwerk online (in één keer een ICT-lesje erbij 😉 )
Dag 7: Wat bieden vulkanen ons
Hoewel we weten hoe gevaarlijk een vulkaanuitbarsting is, leven er nog steeds mensen op vulkanen. In dit lesje bekeken we een aantal videos die we op schoolTV.nl vonden over het leven op een vulkaan:
http://www.schooltv.nl/video/de-vesuvius-een-vulkaan-in-italie
http://www.schooltv.nl/video/riskante-regios-leven-bij-een-vulkaan-italie
Ook bekeken we wat vulkanen ons te bieden hebben en waarom ze nuttig zijn voor ons.
Geen woordenschat dit lesje, maar wel een miniboekje voor ons lapboek.
Dag 8: Vulkanologie
Vulkaanuitbarstingen zijn natuurrampen, en omdat er mensen vlakbij vulkanen wonen, is het belangrijk dat we zo veel mogelijk te weten komen over hoe ze werken en hoe te voorspellen wanneer ze zullen uitbarsten. Het laatste lesje ging over de wetenschap rond vulkanen: vulkanologie. Woordenschat:
- vulkanoloog
- vulkanologie
We maakten twee miniboekjes voor ons lapbook.
Zoals je ziet was het een redelijk gevuld, maar niet helemaal uitgediepte unit study. Dit ook omdat we nog in die overgangsfase zaten en ik hun aandacht niet wou kwijt geraken. Ik had graag nog een vulkaan gebouwd, maar de jongens hadden daar geen interesse in, ze zijn niet zozeer van de hands on activiteiten, behalve als ik ze opleg.
0 reacties